شخصی سازی یعنی کل مسولیت یک رویداد را تنها خودمان بر عهده بگیریم،اینکه فکر کنیم هر کلمه ای که دیگران میگویند یا هر عملی که انجام می دهند یک واکنش شخصی به ما است و ممکن است خودمان را بابت این موضوع سرزنش کنیم. مثلا بحث ازدواج در یک مهمانی فامیلی باز میشود و من بدون ارزیابی موقعیت فکر می کنم فامیل به من و مجرد بودنم طعنه میزنند،یا مدیر در جلسه ای با  کارمندان در مورد اهمیت رعایت ساعت کاری و دیر نکردن صبح صحبت می کند، من کارمند با وجود دیر نکردن صبح، فکر می کنم که به طور خاص من را خطاب قرار داده است.شخصی سازی باعث میشود ما حتی انتقادات دیگران را نیز شخصی کنیم،وقتی که از کتاب یک نویسنده انتقاد میشود ممکن خودش را بابت این انتقاد سرزنش کند،در حالی که این انتقاد شخصی نیست؛نویسنده نتوانسته بین خودش و آثارش حائلی قرار دهد،او فراموش کرده است که این انتقاد مربوط به اثری است که خلق کرده ،نه  شخص خودش!

شخصی سازی یک خطای شناختی(Cognitive Errors) است که در آن افراد گرایش  به ربط دادن بین رویداد های بیرونی و خودشان هستند،حتی زمانی که مبنایی برای برقراری ارتباط وجودندارد. خطاهای شناختی باور های نادرستی هستند که بر ادراک ما تاثیر می گذارند؛گاه بدون اینکه اطلاع داشته باشیم.این باور ها در یک سطح از ناخوادگاه  وجود دارند  و میتوانند در قالب افکار ،احساسات،رفتارها و واکنش ها ی فیزیکی دیده شوند. از پر بسامد ترین و شایع ترین خطاهای شناختی میتوان به : تعمیم افراطی،ذهن خوانی،پیشگویی،فاجعه سازی،برچسب زدن،تفکر دو قطبی،باید ها،استدلال هیجانی و شخصی سازی نام برد.

براساس تحقیات روانشناسی انجام شده،افراد افسرده یکی از خطاهای قالب شناختی شان، شخصی سازی است. از مهم ترین تبعات خطای شخصی سازی میتوان به افسردگی و اضطراب اشاره کرد.شخصی سازی افکار خودآیندی هستند که از اراده انسان خارج اند ولی میتوان به این خطای شناختی پاسخ منطقی تری داد؛اگر  شما این نوشته را خواندید و در قسمت کامنت ها انتقاداتی داشتید،اگر من فکر کنم شما از شخص من انتقاد دارید قائدتا خودم را سرزنش کرده و عزت نفسم به شدت کاهش پیدا میکند.من باید به خودم یاآوری کنم که اینها از نوشته ای در یک وبلاگ انتقاد کرده اند نه از تو.این انتقاد شخصی نیست.

پ.ن 1: در شناخت و درک خطای شناختی شخصی سازی ما به دنبال مقصر برای مشکلاتمان نیستیم و قرار هم نیست مشکلاتمان را انکار یا به گردن فرد دیگری بیاندازیم بلکه متناسب با هر رویداد و سهمی که داشته خودمان را مقصر می دانیم.نه کمتر و نه بیشتر.

پ.ن2: در بسیاری از منابع فارسی به اشتباه خطاهای شناختی را متعلق به آلبرت اِلیس میدانند،در حالیکه این نظریه متعلق به آرون تی بِک،روانپزشک آمریکایی است.