آلفرد برنهارد نوبل شیمی دان،مهندس، مبتکر و اسلحه‌ساز سوئدی است که به عنوان مخترع دینامیت شناخته می‌شود. او از سال ۱۸۹۴ تا روز مرگش صاحب اسلحه‌سازی بوفورس بود و در تغییر آن از یک کارخانه ذوب آهن به یک توپخانه‌سازی مدرن و یک کارخانه تولید مواد شیمیایی نقشی اساسی وی در آخرین وصیت‌نامه خود سرمایه حیرت انگیزش را برای تأمین هزینه‌های جایزه نوبل اختصاص داد. عنصر شیمیای نوبلیم به احترام او نام‌گذاری شده‌است.اما سوال اینجاست چه چیز متخصص مواد منفجره‌ای را برانگیخت تا یک جایزه صلح را بنیان بگذارد؟
آلفرد نوبل از جمله افراد معدودی بود که این شانس را داشت تا قبل از مردن، آگهی وفاتش را بخواند.
زمانی که برادرش لودویگ فوت شد، روزنامه‌ها اشتباهاً فکر کردند که نوبل معروف (مخترع دینامیت) مرده است.
آلفرد وقتی صبح روزنامه‌ها را می‌خواند با دیدن آگهی صفحه اول، میخکوب شد: آلفرد نوبل، دلال مرگ و مخترع مر‌گ‌آورترین سلاح بشری مرد!
آلفرد، خیلی ناراحت شد. با خود فکر کرد: آیا خوب است که من را پس از مرگ این گونه بشناسند؟
سریع وصیت نامه‌اش را آورد. جمله‌های بسیاری را خط زد و اصلاح کرد.
پیشنهاد کرد ثروتش صرف جایزه‌ای برای صلح و پیشرفت‌های صلح آمیز شود.
امروزه نوبل را نه به نام دینامیت، بلکه به نام مبداجایزه صلح نوبل، جایزه‌های فیزیک و شیمی نوبل و... می‌شناسیم.
او امروز، هویت دیگری دارد. یک تصمیم، برای تغییر یک سرنوشت کافی است.
اولین برندگان نوبل
آلفرد نوبل تا زمان درگذشتش در سال ۱۸۹۶ بیش از ۳۵۰ اختراع را به نام خود ثبت کرد و به تأسیس چندین شرکت و آزمایشگاه در بیش از ۲۰ کشور پرداخت. او توانست از این راه ثروت عظیمی بیاندوزد.
نوبل در وصیت‌نامه خود تعیین کرد که ثروت او پس از مرگش در خدمت تاسیس بنیادی قرار گیرد که هر سال بهترین دانشمندان جهان را برگزیند. معیار اعطای جایزه به یک دانشمند به خواست او باید این باشد که "این شخص در سال گذشته بزرگترین فایده را به بشریت رسانده باشد".
پنج سال بعد، در سال ۱۹۰۱، نخستین جوایز نوبل اهدا شدند. در میان برندگان نوبل آن سال ویلهلم کنراد رونتگن، فیزیکدان آلمانی و کاشف اشعه ایکس بود. کشف اشعه ایکس باعث گسترش امکانات پزشکان برای تشخیص بیماری‌ها شد. اشعه ایکس بعدها نیز برای تحقیق درباره مواد رادیواکتیو حائز اهمیت فراوان بود. در همان سال امیل آدولف فون بهرینگ، پزشک آلمانی نیز به خاطر کشف سرم بیماری‌های دیفتری و کزاز به دریافت جایزه نوبل نائل آمد.
محققان بزرگ آلمانی دیگری چون آلبرت اینشتین و ماکس پلانک نیز برنده جایزه نوبل بوده‌اند. در رشته‌های دیگر نیز برای نمونه ماری کوری در شیمی، روبرت کخ در پزشکی و توماس مان در ادبیات جایزه نوبل را دریافت کردند. از سال ۱۹۶۹ نوبل رشته اقتصاد نیز به جوایز نوبل اضافه شد.
تلفن به برندگان
۱۱۵ سال است که نام برندگان جایزه نوبل هر سال در فصل پاییز اعلام می‌شود.
برندگان جایزه نوبل همواره از طریق تلفن از برنده شدن خود باخبر می‌شوند و به طور رسمی به آنها گفته می‌شود که مهم‌ترین جایزه علمی دنیا نصیب‌شان شده است. از این رو بسیاری از محققان برجسته دنیا از آغاز ماه اکتبر از تلفن‌شان غافل نمی‌شوند.
بدین ترتیب گاه صحنه‌هایی خنده‌دار یا بی‌همتا به وجود می‌آید: دانشمندان آمریکایی که بر اثر زنگ تلفن از خواب عمیق بیدار شده‌اند و طول می‌کشد تا بفهمند چه چیز به آنها گفته می‌شود؛ مزاحم‌های تلفنی محض خنده از طرف کمیته نوبل به محققانی که جایزه‌ای نبرده‌اند زنگ می‌زنند و به آنها می‌گویند که جایزه نوبل قرار است به آنها اهدا بشود؛ محققانی که بر عکس فکر می‌کنند که تلفن کمیته نوبل به آنها شوخی‌ای بی‌مزه است.
در سال ۲۰۱۱ هیأت ژوری جایزه نوبل پزشکی را به رالف اشتاین‌مان اهدا کرد، اما این دانشمند سه روز پیش از اعلام تعلق جایزه به او از دنیا رفته بود.
باید گفت که بیشتر برندگان جایزه نوبل دست‌کم حدس می‌زنند که به عنوان برنده انتخاب خواهند شد، چون در هیأت ژوری هم محققان برجسته سراسر دنیا هستند که با یکدیگر در ارتباط اند.
نظرات (۰)